Meyve suyu raf ömrü nasıl sağlanıyor?

Prof Dr AZİZ EKŞİ-Lefke Avrupa Üniversitesi

Raf ömrü deyince bir gıdanın renk, koku ve tat gibi karakteristik özelliklerini koruduğu süreyi anlıyoruz. Bu süre gıdadan gıdaya değişiyor. Bazı gıdalar daha çabuk, bazıları  daha geç bozuluyor. Raf ömrü uzun olunca kuşkulanıyoruz, acaba bunu sağlayan içerdiği bir koruyucu madde mi diye…

Kuşku duymakta haksız da sayılmayız. Çünkü bazı gıdaların raf ömrünün benzoat ve  sorbat gibi koruyucu bir  madde ile sağlandığı doğrudur. Hatta meyve suyu sanılan bazı içeceklerin de. Fakat meyve suyu ve meyve nektarı, raf ömrü koruyucu madde ile sağlanan içeceklerden değildir.

Meyve suyunun raf ömrü pastörizasyon ile sağlanıyor. Pastörizasyon, gıda muhafazası için 200 yıldır uygulanan fiziksel bir yöntemdir. Kısaca, bozulmaya yol açan mikroorganizmalar ısı etkisi ile öldürülüyor  ve sonradan mikroorganizma bulaşması  ambalajla engelleniyor. Ambalaj açılmadığı veya delinmediği sürece meyve suyu bozulmuyor.Fakat ambalaj açıldığında veya delindiğinde havadan mikroorganizma bulaşıyor ve meyve suyu zamanla bozuluyor. Bozulma süresi sıcaklığa göre değişiyor. Buzdolabında daha geç, oda sıcaklığında daha çabuk gerçekleşiyor.

Ambalajı açılan meyve  suyunun bozulması doğaldır.  Koruyucu madde içermediğinin göstergesidir. Eğer koruyucu madde içerseydi, ambalaj açılsa veya delinse bile bozulmazdı. Çünkü koruyucu madde mikroorganizma gelişmesini engellerdi.

Pastörizasyon ile ambalajlı meyve suyu için sağlanan raf ömrü 12 aydır. Bu sürenin sonu,  ambalaj üzerinde tavsiye edilen  tüketim tarihi(TETT/best before: ay ve yıl) olarak belirtiliyor.

Unutmayalım ki bu tarih, ambalaj açılmadığı  sürece geçerlidir. Ambalaj açıldığında bulaşma ve dolayısı ile bozulma başlar. Bu nedenle, kalan  meyve suyu buz dolabında muhafaza edilmeli ve 2-3 gün içinde tüketilmelidir.